05 gru Szlakiem powstańców z Łopienna do Gącza
Karol Soberski, prezes Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć” był gościem specjalnym Szkoły Podstawowej w Łopiennie gdzie poprowadził rajd szlakiem powstańców wielkopolskich. W przedsięwzięciu wzięli udział uczniowie szkół podstawowych z Mieleszyna, Karniszewa i Łopienna. Celem rajdu był dworzec kolejowy w Gączu (dawniej Łopiennie) gdzie 30 grudnia 1918 r. odbyła się potyczka powstańców z żołnierzami niemieckimi mająca ogromne znaczenie dla losów Powstania Wielopolskiego na ziemi gnieźnieńskiej.
– Dzisiaj spotykamy się na rajdzie szlakiem Powstania Wielkopolskiego, a konkretnie mówiąc pójdziecie szlakiem który poprowadzi was do dworca kolejowego w Gączu, gdzie 30 grudnia 1918 r. odbyła się potyczka powstańców z żołnierzami niemieckim, zwana potyczką łopieńską – mówi Wioletta Mataczyńska, dyrektor SP w Łopiennie. – Na dzisiejszym rajdzie chciałabym powitać naszego gościa specjalnego, pana Karola Soberskiego, który szczegółowo przybliży wam tę potyczkę na dworcu w Gączu – dodaje.
Po odprawie w SP Łopienno, młodzież z trzech szkół, z Mieleszyna, Karniszewa i Łopienna, udała się na szlak w kierunku dworca kolejowego. Trasa o długości ponad 2 km w jedną stronę, miała dwa postoje – pierwszy, na przesmyku między dwoma jeziorami znajdującymi się w Łopiennie. Okazją były wydarzenia, które w tym miejscu rozegrały się we wrześniu 1939 r. – Tutaj przed II wojną światową był most, który w pierwszych dniach wojny, wycofujące się wojska polskie wysadziły w powietrze. Dzisiaj, jak się dobrze rozejrzymy, nad brzegami obu akwenów znajdziemy jeszcze pozostałości po tym moście – mówi K. Soberski. – W 1940 r. most został odbudowany przez jeńców angielskich, których Niemcy przez kilka miesięcy przetrzymywali w obozie zlokalizowanym w dzisiejszej szkole podstawowej – dodaje.
Wędrując dalej, uczestnicy rajdu dotarli do torów kolejowych linii Gniezno – Nakło nad Notecią. Tutaj był drugi postój. Uczniowie zatrzymali się w miejscu, gdzie 30 grudnia 1918 r. powstańcy z Łopienna w godzinach między 14.00 a 16.00 próbowali rozkręcić szyny. Nie udało im się to, ponieważ od strony Gniezna nadjechał pociąg z niemieckimi żołnierzami, którzy ostrzelali powstańców rozkręcających szyny.
Następnie, oryginalną, wybrukowaną drogą, pamiętającą wydarzenia z 1918 r., uczestnicy rajdu przeszli na dworzec kolejowy w Gączu, dawniej należący do Łopienna. Na peronie K. Soberski opowiedział o potyczce, która rozegrała się w tym miejscu między godz. 17.00 a 18.00, 30 grudnia 1918 r. W wyniku walki powstańców z żołnierzami niemieckimi, ci ostatni wsiedli do lokomotywy i uciekli z dworca w kierunku Janowca Wlkp. Dworzec został zdobyty!
Niestety, w czasie tej potyczki, przypadkowo postrzelony przez Polaków, zginął jeden z powstańców – Franciszek Adamczak.
– Dzięki zdobyciu przez powstańców dworca kolejowego, zablokowano Niemcom linię kolejową Gniezno – Nakło, a tym samym możliwość wsparcia niemieckich żołnierzy walczących pod Zdziechową. Ponadto odcięto Niemcom drogę odwrotu kolejowego w kierunku Bydgoszczy. Potyczka ta miała ogromne znaczenie dla losów Powstania Wielkopolskiego w naszej okolicy – podkreśla K. Soberski. – Mimo tak ogromnej wagi tego zwycięstwa, dzisiaj jest ono przez wielu historyków Powstania Wielkopolskiego ignorowane, albo jego znaczenie pomniejszane – dodaje.
Po kilkudziesięciominutowym pobycie na dworcu, uczniowie udali się w drogę powrotną do Łopienna. Po drodze zajrzeli na cmentarz, gdzie K. Soberski – w imieniu Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć” – zapalił znicz na grobie F. Adamczaka.
Powróciwszy do szkoły na wszystkich czekała wyśmienita grochówka. Ostatnim punktem rajdu był konkurs wiedzy o wydarzeniach z grudnia 1918 r. w Łopiennie. Do rywalizacji stanęły 3-osobowe zespoły z trzech wspomnianych szkół. Pytania konkursowe przygotowała nauczycielka historii z miejscowej szkoły, Aleksandra Wasela, z kolei przewodniczącym jury był K. Soberski.
Ostatecznie rywalizację wygrała drużyna SP Łopienno, przed SP Mieleszyn i SP Karniszewo. W nagrodę uczniowie otrzymali książki i upominki ufundowane przez Artura Hańczaka, wójta gminy Mieleszyn.
Dodatkowo członkowie zwycięskiej drużyny otrzymali od K. Soberskiego jego najnowszą książkę pt. „Złoto Dziedzica”. Książkę taką K. Soberski przekazał też do biblioteki SP w Łopiennie.
– Cieszy mnie, że młodzież i grono pedagogiczne ze szkoły w Łopiennie kultywuje pamięć o tych wydarzeniach, które rozegrały się 100 lat temu na tutejszym dworcu kolejowym – podsumował rajd K. Soberski.
(as)
Więcej zdjęć z rajdu do obejrzenia tutaj.